Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος εορτάζουμε την Γέννηση του Θεανθρώπου, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Τα Χριστούγεννα γινόμαστε όλοι παιδιά και ξαναζούμε το όνειρο των αθώων μας παιδικών χρόνων. Όμως, γρήγορα απ' το όνειρο μάς ξυπνά η σκληρή πραγματικότητα της ενήλικης ζωής που κάθε χρόνο είναι σκληρότερη. Τα παιδιά πλέον δεν βιώνουν τα Χριστούγεννα όπως έκαναν τα παιδιά των παλαιότερων γενεών.
Τα σημερινά παιδιά βιώνουν τα Χριστούγεννα μέσα από ένα άλλο πρίσμα, μέσα από αυτό όχι της καταναλωτικής διάστασης που τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά έχουν πάρει, αλλά μέσα από το πρίσμα της διαχρονικής ελληνορθόδοξης μας παράδοσης. Σκοπός δικός μας των διδασκάλων, αλλά και εσάς των γονέων, πρέπει να είναι πάντα η μεταλαμπάδευση των ιδεωδών και της θρησκευτικής και πολιτισμικής παρακαταθήκης της φυλής μας, μέρος της οποίας είναι και ο παραδοσιακός και πατροπαράδοτος εορτασμός των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς κατά τα ειωθότα. Πόσο μάλλον για εμάς τους απόδημους και δη εμάς που ζούμε στην Αμερική, την πιο καταναλωτική και υλιστική χώρα του κόσμου. Ειδικά εδώ στη Νέα Υόρκη, τα Χριστούγεννα οι δρόμοι είναι οι εντυπωσιακότεροι του κόσμου. Πλήθη τουριστών έρχονται από όλα τα μέρη του κόσμου για να κάνουν τα καθιερωμενα ψώνια τους στην μητρόπολη του διεθνούς εμπορίου, στην πιο λαμπερή και αχανή πόλη του κόσμου. Όμως πίσω από το εκτυφλωτικό φως των προβολέων και τη λάμψη από τα πολύχρωμα λαμπιόνια που φωτίζουν τις φινετσάτες νύχτες στις τεράστιες λεωφόρους, πέρα από τους κολοσσιαίους ουρανοξύστες που η κορυφή τους τις ομιχλώδεις μέρες χάνεται απ' τον ορίζοντα, συνυπάρχει ένας παράλληλος κόσμος, λιγότερο φωτεινός και λιγότερο αισιόδοξος. Κάποιοι συνάνθρωποι μας, άστεγοι και αναξιοπαθούντες, άρρωστοι και άποροι, κάπου στο άλλο άκρο της πόλης μέσα σε παραπήγματα και παράγκες, σε τεράστιες βρώμικες εργατικές κατοικίες ή και κάποιοι μέσα σε χαρτόκουτες κάτω ακριβώς από τους ουρανοξύστες ή μέσα στις υπόγειες στοές του μετρό, κρύβουν την φτώχεια και την απελπισία τους και την σέρνουν μαζί τους από χρόνο σε χρόνο, από Χριστούγεννα σε Χριστούγεννα, σε κάθε βήμα στο διάβα τους χαζεύοντας τους περαστικούς που ανέμελοι προσπερνούν βυθισμένοι στο άγχος της ρουτίνας και των επιπλέον υποχρεώσεων και ευθυνών που δημιουργούν οι γιορτινές αυτές μέρες. Δεν είναι παράδοξο; Οι μέρες αυτές θα έπρεπε να είναι μέρες ξεγνιασιάς και ξεκούρασης. Ομως για πολλούς οικογενειάρχες συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.
Είναι λοιπόν χρέος όλων μας, σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς της οικονομικής κρίσεως, της αφιλίας, της υλικής, αλλά και πνευματικής πενίας, δηλ. φτώχειας και της πτώσεως των αξιών, πρώτοι εμείς, να διδάξουμε στα παιδιά ότι Χριστούγεννα δεν είναι μια εκκοσμικευμένη γιορτή που απλώς συκεντρωνόμαστε όλοι γύρω από το γιορτινό τραπέζι για να ανταλλάξουμε δώρα και να συμφάγομε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Χριστούγεννα δεν είναι άλλη μια ευκαιρία για να εκμεταλλευτούν κάποιοι για κατανάλωση και αύξηση των κερδών από τις αγορές και τα ψώνια. Τα Χριστούγεννα δεν πάμε απλώς στην εκκλησία για να κοινωνήσουν μηχανικά τα παιδιά μας χωρίς καν να έχουν νηστέψει ή για να επιδείξουν κάποιοι τον πλούτο τους μέσα από κοινωνικές εκδηλώσεις και συνεστιάσεις. Τα Χριστούγεννα είναι ευκαιρία για περισυλλογή και κατάνυξη. Είναι το μέγα θαύμα και μυστήριο της ενανθρωπήσεως του Θεανθρώπου. Το νόημα των Χριστουγέννων είναι το νόημα της ταπείνωσης, της θυσίας, της φιλανθρωπίας, και της αγάπης.
«Χριστός γεννάται, δοξάσατε! Χριστός εξ ουρανών, απαντήσατε! Χριστός επί γης, υψώθητε!» μας θυμίζουν τα λόγια της εκκλησίας. Η θεία νύχτα των Χριστουγέννων δεν πρέπει να μας γίνεται ρουτίνα, αλλά πρέπει να την βλέπουμε κάθε χρόνο ως «πάντων των καινών καινότατον μυστήριον» όπως λέγει ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός, δηλ. το πιο καινούριο, το πιο πρόσφατο από τα πιο πρόσφατα των μυστηρίων που πάντα μας αφήνει άφωνους και απορρημένους. Τα Χριστούγεννα, λέγουν οι Πατέρες της Εκκλησίας, είναι «η Μητρόπολις Πασών των Εορτών». Αναφωνεί η πιστή ψυχή με τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο: « Ω της καινής μίξεως! Ω της παραδόξου κράσεως! Ο Ων γίνεται και ο άκτιστος κτίζεται και ο αχώρητος χωρείται». Δηλαδή, τι καινοτόμος μίξη και τι παράδοξος συνδοιασμός το να γεννιέται ο αιώνιος και αθάνατος Θεός μέσα από την θεανθρώπινη φύση του Υιού του και ταυτόχρονα να διαχωρίζεται η ομoούσιος και αδιαίρετος Αγία Τριάδα και εκ πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου να έχουμε τον Υιό του Θεού απεσταλμένο από τον Τριαδικό Πατέρα στη γη για να σώσει τον άνθρωπο από τις αμαρτίες του. Σε καμια θρησκεία, αγαπητοί μου, δεν έχει συντελεστεί τέτοιο μέγα θαύμα και τέτοια έμπρακτη απόδειξις της Αγάπης και της Φιλανθρωπίας Του Θεού, σε σημείο ο ίδιος ο Θεός να ενανθρωπιστεί δια της θεανθρωπίνου υποστάσως της Τριαδικής Του Φύσεως, να ενσαρκωθεί και να φτάσει τόσο κοντά στον άνθρωπο, να ενσκύψει στα μύρια προβλήματα του και να τον αφελκύσει από τον βόρβορο της άγνοιας και του σκοταδισμού, της αμαρτίας, της σκληρότητος και της ασπλαχνίας και να του δείξει πως στο πρόσωπο κάθε ανθρώπου αντικατοπτρίζεται ένας ταπεινός και μαρτυρικός Χριστός, αποδεικνύοντας έτσι ότι είμαστε κατ’εικόνα και καθ’ομοίωσιν του Θεού. Γιαυτό και ο Χριστός επέλεξε να γεννηθεί σε φάτνη από το να γεννηθεί στα εφήμερα πλούτη ή να παρουσιαστεί στο γένος των ανθρώπων ως Βασιλεύς των Ουρανών και Παντοκράτωρ όπως τον περιμένουμε στην Δευτέρα Παρουσία να έρθει καθήμενος εν θρόνω και εν μέσω σάλπιγγων και αγγέλλων ψαλλόντων εν τω ουρανώ. Διότι εθυσιάστη δι’ημάς για να μας διδάξει την ταπείνωση, την ανιδιοτελή αγάπη και το περίφημο «Αγαπάτε Αλλήλους ίνα εν ομονοία ομολογήσομεν», δηλ. να αγαπάμε τους συνανθρώπους μας, ώστε να έχουμε ήσυχη την συνείδηση μας όταν κάποτε φύγουμε από τον μάταιο τούτο κόσμο έχοντας να δώσουμε «καλήν απολογίαν επί του φοβερού βήματος του Χριστού». Αλλά ταυτοχρόνως ο Χριστός με τη γέννηση Του δοκίμασε την πίστη μας. Δοκίμασε την καρδιά μας: «τίνα με λέγουσι άνθρωποι είναι», τι λένε δηλ. οι άνθρωποι για εμένα, εδιερωτάτο μετά των μαθητών Του. Ἠθελε δηλ. οι άνθρωποι να πιστέψουν από μόνοι τους την θαυμαστή θεανθρώπινη φύση Του και το δισυπόστατο της. Αυτή είναι και η απόδειξις της ελευθερίας που μας έδωσε ο Κύριος. Να διαλέξουμε ποιον δρόμο θα ακολουθήσουμε στην ζωή μας, τον δρόμο της Αρετής ή τον δρόμο της Κακίας, για να θυμιθούμε και τον γνωστό μύθο του Ηρακλή, συνταιριάζοντας έτσι αρμονικά την πανάρχαια ελληνική μας παράδοση με αυτή της Ελληνορθοδοξίας και του Βυζαντίου. Με την έλευση του Χριστιανισμού σηματοδοτήται η μετάβαση από τον πανάρχαιο, διαχρονικό και ένδοξο, αλλά σκληρό, ελιτιστικό, ατομοκεντρικό, ορθολογιστικό και φυσιοκρατικό αρχαίο ελληνικό πολιτισμό στον χριστιανικό πολιτισμό της φιλευσπλαχνίας και της αγάπης, της ομαδικότητας και της συλλογικότητας.
Καλούμαστε κάθε Χριστούγεννα να αναρρωτηθούμε αν θα ανοίξουμε τελικά τις πόρτες μας και τις καρδιές μας στον νεογέννητο Χριστό. Αν θα ανταποδώσουμε την Διακονία Του Κυρίου μας διακονώντας Τον στα πρόσωπα των συνανθρώπων μας. Πρέπει όμως αυτό να γίνεται κάθε μέρα και όχι μόνο τα Χριστούγεννα και τις γιορτές. Για να μην ακούσουμε κάποτε τα φοβερἀ λόγια της ευαγγελικής περικοπής που λέγει ο Κύριος σε όσους δεν κάνουν αγαθά έργα φιλανθρωπίας: «επείνασα και δε μου δώκατε να φάγω εδίψασα και δε μου δώκατε να πιω· ξένος ήμουν και δε με πήρατε στο σπίτι σας· γυμνός και δε με ντύσατε· άρρωστος και δεν μου συντρέξατε στην αρρώστια μου». Κάθε φορά που βοηθούμε έναν άνθρωπο είναι σαν να ανταποδίδουμε στον Χριστό μας το μέγα Του έλεος. Όμως η φιλανθρωπία δεν θα πρέπει να γίνεται για επίδειξη πλούτου και ισχύος, δεν θα πρέπει να έχει ιδιοτελή, εγωκεντρικά και εγώδουλα κίνητρα, δεν θα πρέπει να είναι πράξη οίκτου, αλλά πράξη συμπόνοιας. Η ελεημοσύνη όταν γίνεται μηχανικά ή σκόπιμα απὀ ανιδιοτελή ή εγωϊστικά κίνητρα δεν έχει νόημα και επιπλέον είναι και αμαρτία.
Οφείλουμε στους χαλεπούς αυτούς καιρούς που διάγουμε, τους γεμάτους υλισμό και αθεΐα, όπου η πνευματικότητα, το ήθος και το θρησκευτικό αίσθημα πολλοί τα κοροϊδεύουν και τα περιφρονούν ενώ ο φιλάνθρωπος θεωρείται από πολλούς αγαθιάρης και αφελής, ωφείλουμε λέγω να διδάξουμε στα παιδιά μας τα θεία αυτά νοήματα της Γεννήσεως του Σωτήρος του Κόσμου, διότι τα παιδιά μας είναι το μέλλον της Ομογένειας και του γένους των Ελλήνων, γένος ευλογημένο από τον Κύριο που είπε στους Έλληνες «ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξαστεί ο υιός του ανθρώπου». Πρέπει να ανοίξουμε λοιπόν τις καρδιές μας και να μάθουμε στα παιδιά μας ότι στην δική μας παράδοση η Πρωτοχρονιά δεν ταυτίζεται με τον ευτραφή και γραφικό, κατά τα άλλα συμπαθή, Santa Claus που δημιούργησε ο άκρατος καταναλωτισμός και τα ξενόφερτα και δυτικότροπα έθιμα, καθώς ο Santa Claus προήλθε από τον Άγιο Νικόλαο και όχι από τον Άγιο Βασίλειο που εορτάζουμε εμείς κάθε χρόνο στις εκκλησίες μας. Να διδαχτούν τα παιδιά μας ότι ο Άγιος Βασίλειος της δικής μας παράδοσης είναι όχι μόνο πατέρας της Εκκλησίας, αλλά και πανεπιστήμων και λογιότατος της θεολογίας, της φιλοσοφίας, της αστρονομίας, της νομικής και των μαθηματικών και ένας από τους υπέλαμπρους φωστήρες της Τρισηλίου Θεότητος, ο ευεργέτης όχι μόνο των παιδιών, αλλά και κάθε πονεμένου, πτωχού και αναξιοπαθούντα, ο Μέγας Βασίλειος, που ίδρυσε νοσοκομεία, πτωχοκομεία, ορφανοτροφεία και δώρησε όλη την περιουσία των γονέων του για να διακονήσει και να υπηρετήσει τον Θεό υπηρετώντας τον άνθρωπο. Να διδαχτούν τα παιδιά μας ότι στην δική μας παράδοση τα παλιά χρόνια δεν στόλιζαν δέντρο, αλλά καραβάκι ως είθιστε από τα βυζαντινά χρόνια και συνεχίζεται ακόμα αυτό το έθιμο σε ορισμένα μέρη της ελληνικής επαρχίας.
Ας προσκαλέσουμε το πραγματικό πνεύμα των Χριστουγέννων, αυτό της ταπείνωσης, της θυσίας, της φιλανθρωπίας και της αγάπης, να φωλιάσει στις ψυχές τις δικές μας και των παιδιών μας. Είθε το νέο έτος που θα έρθει σε λίγες μέρες να μας φέρει υγεία, ειρήνη, αγάπη και ομόνοια στην ανθρωπότητα και στην μαστιζόμενη από την διχόνοια και τον εγωϊσμό ομογένεια μας και το άστρο της Βηθλεέμ να φωτίσει όλους μας, αλλά πρωτίστως τους ηγέτες του κόσμου για να ζούνε όλοι οι άνθρωποι με αξιοπρέπεια και δικαιοσύνη.
Καλά και ευλογημένα Χριστούγεννα σε όλους!!!
Για όσους ενδιαφέρονται για μια ξενάγηση στην Νέα Υόρκη τα Χριστούγενα και την Πρωτοχρονιά από αδειούχο ξεναγό-ιστορικό και αδειούχο καθηγητή μέσης εκπαίδευσης στο αντικείμενο της ιστορίας, κάντε κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο:
http://hellenicpsyche.blogspot.com/2012/11/christmas-in-new-york-holiday-tours.html