Την Παρασκευή, 26 Ιουνίου, 2015, διοργανώθηκε μεγάλη και ξεχωριστή ομιλία με θέμα «Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ» στην αίθουσα εκδηλώσεων "Πέτρος Πατρίδης" στον 2ο όροφο του σχολικού κτηριακού συγκροτήματος του Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Αστορίας στη Νέα Υόρκη. Την εκδήλωση διοργάνωσε η Μαμμακεδονική με τη συνεργασία του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών, της Ομοσπονδίας Ελλήνων Εκπαιδευτικών με πρόεδρο την δραστήρια κ. Στέλλας Κοκόλη, καθώς και του πολιτιστικού ερασιτεχνικού συλλόγου "Παιδεία", ιδρυτικά στελέχη και εκπρόσωποι των οποίων ήταν οι αδελφές κ. Ανδριάνα και κ. Βασιλική Φιλιώτη, οι οποίες, όπως και η κ. Κοκόλη, απηύθηναν χαιρετισμό. Παρεβρέθησαν εκλεκτοί δάσκαλοι των ελληνικών και μέλη του Προμηθέα, του μόνου εκπαιδευτικού συλλόγου και επαγγελματικού σωματείου στην Ομογένεια των Η.Π.Α. που προασπίζεται σθεναρά τα δικαιώμτα των δασκάλων των ελληνικών, όπως οι καθηγητές και εκπαιδευτικοί: Δρ. Ιωνάννης Σιόλας, κ. Κατερίνα Τσιούνη-Σιόλα, κ. Χρίστος Τρυπουλάς και ο γράφων.
Την εκδήλωση παρουσίασε η γνωστή στην Ομογένεια δημοσιογράφος Νάνσυ Μπίσκα, μέλος του Δ.Σ. τόσο της Παμμακεδονικής όσο και της Ομοσπονδίας Ελλήνων Εκπαιδευτικών. Κύριες ομιλίτριες ήταν η Δρ. Λίνα Μενδώνη, αρχαιολόγος ερευνήτρια στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και πρώην γενική γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού καθώς και η πασίγνωστη στο Πανελλήνιο διακεκριμένη δημοσιογράφος και καθηγήτρια δημοσιογραφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ) κ. Άννα Παναγιωταρέα.
Η Δρ. Μενδώνη πραγματοποίησε μια συναρπαστική ξενάγηση στον χρόνο και στον χώρο, ένα οδοιπορικό όπως λέει ο τίτλος, στην ιερή γη της Μακεδονίας, με παρουσίαση φωτεινών διαφανειών. Παρουσιάστηκαν όλα τα ερευνητικά και μουσειακά προγράμματα ανάδειξης της πολιτισμικής κληρονομιάς της Μακεδονίας που συντονίζονται από το Υπουργείο Πολιτισμού και τις αντίστοιχες εφορείες αρχαιοτήτων, τόσο των Προϊστορικών-Κλασικών όσο και των Βυζαντινών-Μεταβυζαντινών. Επομένως, μαζί με τις κινητές και ακίνητες αρχαιότητες της Προϊστορικής και Κλασικής Μακεδονίας και των αντίστοιχων μουσείων, παρουσιάστηκαν και βυζαντινές εκκλησίες, μοναστήρια, εικόνες και άλλα έργα βυζανιτνής και μεταβυζαντινής τέχνης καθώς και διατηρητέα μεταβυζαντινά και παραδοσιακά κτήρια και οικισμοί.
Η κ. Παναγιωταρέα αναφέρθηκε στις προσωπικές της εμπειρίες ως υπεύθυνη τύπου του υπουργείου ακι της ανασκαφικής ομάδας σχετικά με την καταγραφή των ειδήσεων από τον ανασκαφικό χώρο της Αμφίπολης στον τύμβο Καστά πλησίον του χωριού Μεσολακκιά Σερρών, όπως εκείνη τις βίωσε και όπως καταγράφηκαν καρέ-καρέ από αναρίθμητα ΜΜΕ από όλο τον κόσμο. Με συγκίνηση αναφέρθηκε στα ευρήματα, όπως τις Σφίγγες που κοσμούσαν το υπέρθυρο στην είσοδο του τάφου, τον τοίχο που στεκόταν μπροστά τους για να προστατεύσει την είσοδο από τυχόν τυμβωρύχους, το εντυπωσιακό ψηφιδωτό της Αμφίπολης μοναδικό στο είδος του, οι πελώριες καρυάτιδες, επίσης μοναδικής τεχνοτροπίας και τέλος το όρυγμα με τον τάφο και τα οστά που δεν ανήκαν τελικά σε έναν και μόνο νεκρό, αλλά σε γυναίκα γύρω στα 60, μεσήλικα άνδρα γύρω στα 45 και σε έναν τριαντάρη άνδρα ενώ κάποια άλλα είχαν καεί, κάτι που δεν είχε γίνει ευρέως γνωστό μέχρι τώρα.
Η κ. Παναγιωταρέα ανακοίνωσε ότι η ανασκαφή του τάφου ολοκληρώθηκε και κάποια στιγμή θα γίνει ανάπλαση ώστε να είναι επισκέψιμος.
Τέλος, η κ. Παναγιωταρέα εξήρε την συμβολή του μνημείου στην τοπική ανάπτυξη και την διεθνή προβολή του μνημείου και της γύρω περιοχής που έκανε όλο τον ελληνισμό περήφανο από την Ελλάδα μέχρι την Ομογένεια και το εξωτερικό. Η κ. Παναγιωταρέα, όπως και η κ. Μενδώνη δέχτηκαν ερωτήσεις από το σχετικώς ολιγάριθμο, αλλά έκθαμβο και συγκινημένο κοινό ενώ απέφυγαν να απαντήσουν τόσο στο κοινό όσο και στους δημοσιογράφους για το ποιος μπορεί να είναι ο ένοικος του τάφου, αν μπορεί να υπάρχουν και άλλοι τάφοι εντός του τύμβου Καστά και για τον πόλεμο του Αρχαιολογικού Συλλόγου Ελλάδος εναντίον τους και εναντίον της ανασκαφικής ομάδας, γενικότερα.
Η διάλεξη δικαίως χαρακτηρίστηκε από τους παρευρισκομένους, την παρουσιάστρια και τους εκπροσώπους των συλλόγων ως "μία ομιλία πανεπιστημιακού επιπέδου", κλείνοντας την συναρπαστική βραδιά-ταξίδι στον κόσμο της γνώσης με την ευχή να γίνουν παρόμοιες ομιλίες σε μεγάλα αμερικάνικά πανεπιστήμια.
Πάνω: Στο βήμα αριστερά η Δρ. Λίνα Μενδώνη και δίπλα της δεξιά η κ. Άννα Παναγιωταρέα
Κάτω: Στο πανί διακρίνεται φωτεινή προβολή με τις Σφίγγες στο υπέρθυρο της εισόδου του τάφου της Αμφίπολης. Φωτό: "Ελληνική Ψυχή".
